PMEG 2023

24.1. Kvantaj O-vortoj

O-vorto, kiu esprimas kvanton, ofte estas priskribata de esprimo, kiu montras, el kio konsistas la kvanto, plej ofte kun la rolvorteto da:

  • Kiam mi ien veturas, mi neniam prenas kun mi multon da pakaĵo.FE.35

Sed iafoje oni uzas alian rolvorteton, precipe deel: Ne restas multo de la pano.

Gramatike la kvanta O-vorto estas ĉefvorto, sed el senca vidpunkto la posta esprimo ofte estas pli grava. Tial oni iafoje traktas tiun kvazaŭ ĝi estus ĉefvorto:

  • Tiam grandega multo da vortoj [...] fariĝus en la skribado tute nediferencigeblaj unu de alia.FK.273 Nediferencigeblaj gramatike rilatas al multo, sed havas J-finaĵon, ĉar Zamenhof preferis trakti ĝin laŭ vortoj, al kiu ĝi sence rilatas. Fakte la frazo iĝus tre stranga, se oni dirus nediferencigebla sen J, ĉar la posta esprimo unu de alia trudas la ideon de pluraj individuoj.

  • Grandega multo da vortoj fariĝas tute senbezona por lernado.FK.285 Ĉi tie Zamenhof sekvis gramatikajn principojn, ĉar en tiu ĉi frazo temas pri unu senbezona amaso.

  • Post la kongreso la plimulto el la partoprenantoj estis kontentaj. Oni povas ankaŭ diri kontenta.

Anstataŭ multo, malmulto kaj kelko oni plej ofte preferas la E-formojn multe, malmulte kaj kelke.

Legu ankaŭ pri O-vortaj nombrovortoj kiel duono kaj miliono.