caption

La elemento caption estas praktike malmulte uzata, sed ĝi estas tre utila. Oni rajtas meti caption nur tuj post la malferma table-marko, kaj povas esti nur po unu caption en ĉiu tabelo.

Noto: Devus esti eble per stilfolio proponi diversajn prezentomanierojn por caption. Ekzemple caption {caption-side:bottom;} devus kaŭzi, ke la tabeltitolo aperas sub la tabelo. Sed bedaŭrinde nur malmultaj TTT-legiloj ĝuste traktas tion.

tbody

tbody ne estas deviga elemento. Se oni ĝin ne uzas, ĝi aŭtomate subkompreniĝas. Tamen montriĝis, ke iuj novaj TTT-legiloj, en iuj specialaj cirkonstancoj havas problemojn pri tabeloj, en kiujn oni ne enmetis efektivajn markojn por tbody. Tial mi konsilas ĉiam uzi tbody, ankaŭ kiam tio eble ŝajnas superflua balasto.

Noto: Krom tbody por tabelkorpo, ekzistas ankaŭ thead por tabelkapo, kaj tfoot por tabelpiedo. Pere de tiuj elementoj oni povas teorie krei tabelojn, en kiuj kapa kaj pieda partoj ĉiam videblas. Tiaj aranĝoj povas esti tre oportunaj, precipe por presado de tabeloj surpapere, kiam oni volas ripeti ekzemple titolajn tabelĉelojn sur ĉiu paĝo. Sed ĉio tia bedaŭrinde ankoraŭ apenaŭ funkcias en iuj TTT-legiloj. Tial mi ne traktos thead kaj tfoot en tiu ĉi leciono.

Tabelaj atributoj

En la dua ekzemplo estas ankaŭ unu atributo: border="1". Tiu atributo indikas, ke estu bordero ĉirkaŭ ĉiu tabelĉelo, kaj ke tiu bordero estu larĝa je unu bildero. Iom escepte oni povas indiki tian prezentan detalon rekte en la XHTML-kodo. Oni povas tion fari ankaŭ per stilfolio, sed kiam temas pri tabeloj, povas esti tre grave, ke bordero estu montrata ankaŭ kiam la stilfolio forestas (aŭ kiam la TTT-legilo ignoras la stilfolion). Alie iuj tabeloj povas fariĝi nekompreneblaj. Sen la bordero oni eble ne povas bone kompreni la strukturon de kolumnoj kaj vicoj. Ĝuste tiu strukturo ja estas la tuta senco de tabelo. Tial estas bone, je bezono, indiki borderon jam en la XHTML-kodo.

Se oni nepre ne volas borderon, oni povas skribi border="0", sed normale sufiĉas skribi nenion ajn, ĉar plej multaj TTT-legiloj montras tian borderon nur se oni tion aparte indikas. Ĉiuokaze oni ne povas esti certa, kiel prezentiĝas tabelo. Eble iuj legantoj havas propran stilfolion, kiu enŝaltas aŭ elŝaltas borderojn diversgrandajn kaj diverskolorajn.

Ekzistas ankaŭ cellspacing-atributo por indiki spacon ĉirkaŭ la tabelĉeloj, ekz. cellspacing="2" (= estu spaco larĝa je 2 bilderoj ĉiuflanke de ĉiu tabelĉelo). Kaj ekzistas cellpadding-atributo por indiki spacon (remburon) ene de la tabelĉeloj, inter la teksto kaj la bordero, ekz. cellpadding="4" (= estu remburo larĝa je 4 bilderoj ĉiuflanke de la enhavo de tabelĉelo). Ankaŭ tiuj atributoj povas esti utilaj por igi tabelon komprenebla. Sed normale sufiĉas uzi border en la XHTML-kodo, dum oni faras aliajn prezentajn aferojn en stilfolio.

Se vi volas, vi povas preni la kodon de la ekzempla tabelo, kaj aldoni al ĝi krom border ankaŭ cellspacing kaj cellpadding, eksperimentante per diversaj larĝoj por vidi, kiel tio influas la prezentadon. Ĉiuj tri atributoj estu en la malferma marko de la table-elemento. Sciu, ke per stilfolio eblas fari multe pli interesajn aferojn.

Oni ankaŭ povas uzi width-atributon en la table-elemento. Tia atributo indikas la larĝon de tabelo, aŭ en bilderoj, ekz. width="400", aŭ per procentaĵo, ekz. width="80%" (= okdek procentoj de la larĝo de la havebla spaco). Sed preskaŭ ĉiam estas preferinde ne uzi width-atributon, kaj precipe grave estas ne indiki la larĝon de tabelo per bilderoj, ĉar tio povas krei tro rigidan prezenton, kiu ne adaptiĝas al diversaj fenestrograndecoj kaj diversaj tekstograndecoj.

Malplenaj ĉeloj

Ofte en tabeloj iuj ĉeloj estas malplenaj, ĉar mankas informo por la koncerna afero. Oni ne rajtas tiam forlasi la tutan tabelĉelon. La kodo por tiu tabelĉelo devas resti por ke la strukturo de kolumnoj kaj vicoj ne disfalu. Principe oni povas tiam simple skribi <td></td> (aŭ <th></th>), sen enhavo inter la malferma kaj ferma markoj. Sed multaj TTT-legiloj tiam rifuzas aperigi eventualan borderon ĉirkaŭ la ĉelo, kaj tio povas aspekti iom strange. Se oni nepre volas, ke tia malplena ĉelo aperu kune kun sia bordero, oni povas iom artifiki, kaj skribi en la ĉelo spaceton. Sed ne taŭgas simpla ordinara spaceto por tio. Oni devas uzi nerompeblan spaceton (signo numero 160 en Unikodo). La XHTML-a ento (simbola nomo) por tia spaceto estas  . Oni do skribu <td>&nbsp;</td> por tia “malplena” tabelĉelo. Tio estas eta artifiko, sed sufiĉe senkulpa. Jen ekzemplo de tabelo kun malplenaj ĉeloj:

Kelkaj mezuroj mankas, kaj tial la koncernaj tabelĉeloj estas malplenaj. Jen la XHTML-kodo:

<table border="2" cellspacing="0" cellpadding="2">
<caption>La hodiaŭaj mezuroj</caption>
<tbody>
	<tr>
		<th>horo</th>
		<th>temperaturo</th>
		<th>premo</th>
	</tr>
	<tr>
		<td>10:00</td>
		<td>11,00</td>
		<td>12,800</td>
	</tr>
	<tr>
		<td>11:00</td>
		<td>13,50</td>
		<td>&nbsp;</td>
	</tr>
	<tr>
		<td>12:00</td>
		<td>15,00</td>
		<td>1,650</td>
	</tr>
	<tr>
		<td>13:00</td>
		<td>13,30</td>
		<td>&nbsp;</td>
	</tr>
	<tr>
		<td>13:00</td>
		<td>&nbsp;</td>
		<td>0,002</td>
	</tr>
</tbody>
</table>

Ĉeloj plurkolumnaj aŭ plurvicaj

En la antaŭaj ekzemploj ĉiu tabelĉelo estas tute bonkonduta, kaj apartenas nur al precize unu kolumno kaj unu vico. Tiel estas en plej multaj simplaj tabeloj. Sed iafoje en pli komplikaj tabeloj povas okazi, ke iuj ĉeloj transiras el tiu strikta skemo. Povas okazi, ke unu tabelĉelo etendiĝas tra pluraj kolumnoj, aŭ tra pluraj vicoj, aŭ eĉ ambaŭ. Por aranĝi tiajn tabelojn oni devas uzi la atributojn colspan kaj rowspan:

Jen ekzemplo de tia tabelo, kiu montras deklinaciajn formojn de Latina vorto:

Jen la XHTML-kodo:

<table border="1" style="text-align: center">
<caption>Deklinacio de <em>is</em> (unu-nombro)</caption>
<tbody>
	<tr>
		<th></th>
		<th>neŭtra</th>
		<th>vira</th>
		<th>ina</th>
	</tr>
	<tr>
		<th>nominativo</th>
		<td rowspan="2">id</td>
		<td>is</td>
		<td>ea</td>
	</tr>
	<tr>
		<th>akuzativo</th>
		<td>eum</td>
		<td>eam</td>
	</tr>
	<tr>
		<th>genitivo</th>
		<td colspan="3">eius</td>
	</tr>
	<tr>
		<th>dativo</th>
		<td colspan="3">ei</td>
	</tr>
	<tr>
		<th>ablativo</th>
		<td colspan="2">eo</td>
		<td>ea</td>
	</tr>
</tbody>
</table>

La strukturo de tiaj tabeloj povas esti iom kaporompa, kaj kiam oni ilin kreas, povas esti oportune unue desegni la tabelon surpapere, kaj tiam zorge elkalkuli la bezonatajn valorojn de colspan kaj rowspan. Pacienco kaj zorgemo necesas por ne fuŝi. Studu zorge la ĉi-antaŭan ekzemplon por kompreni, kiel ĉio interrilatas.

Rimarku, ke en tiu ekzemplo mi aldonis iom da stilfolia kodo rekte en la XHTML-kodo per la atributo style. Normale oni metu tiajn aferojn en apartajn CSS-dosierojn, uzante ekz. class-atributon aŭ id-atributon por ligi la bezonatajn stildeklarojn al la tabelo. Sed ĉi-foje mi faris escepton por montri al vi, kiel oni povas okaze enmeti tiajn aferojn rekte en la XHTML-kodon. La indikita stilo simple centrigas la tekston en ĉiu ĉelo de la tabelo.

summary

Ĝenerale oni ĉiam aldonu summary al ĉiu tabelo, krom eble la plej simplaj. Tio povas aspekti ekzemple jene:

<table border="1"
  summary="La tabelo montras kelkajn landojn kun nomo de
  la ĉefurbo kaj de la ĉefa lingvo.">
  <caption>Kelkaj landoj</caption>
  <tbody>
    <tr>
      <th>Lando</th><th>Ĉefurbo</th><th>Lingvo</th>
    </tr>
    <tr>
      <td>Svedujo</td><td>Stokholmo</td><td>la Sveda</td>
    </tr>
    <tr>
      <td>Germanujo</td><td>Berlino</td><td>la Germana</td>
    </tr>
    <tr>
      <td>Alĝerio</td><td>Alĝero</td><td>la Araba</td>
    </tr>
    <tr>
      <td>Meksiko</td><td>Meksikurbo</td><td>la Hispana</td>
    </tr>
  </tbody>
</table>

Ankaŭ povas esti, ke serĉrobotoj iam atentos (aŭ eble jam atentas) tiajn resumojn en summary-atributoj, kaj aldonas tiujn informojn al siaj indeksoj de la Reto.

scope

Per scope oni povas indiki ĉe titola ĉelo, ĉu ĝi rilatas al la kolumno, aŭ al la vico, en kiu ĝi troviĝas:

Jen la antaŭa tabelo de Latina deklinacio kun aldonaj klarigaj scope-atributoj:

<table border="1" style="text-align: center">
<caption>Deklinacio de <em>is</em> (unu-nombro)</caption>
<tbody>
	<tr>
		<th></th>
		<th scope="col">neŭtra</th>
		<th scope="col">vira</th>
		<th scope="col">ina</th>
	</tr>
	<tr>
		<th scope="row">nominativo</th>
		<td rowspan="2">id</td>
		<td>is</td>
		<td>ea</td>
	</tr>
	<tr>
		<th scope="row">akuzativo</th>
		<td>eum</td>
		<td>eam</td>
	</tr>
	<tr>
		<th scope="row">genitivo</th>
		<td colspan="3">eius</td>
	</tr>
	<tr>
		<th scope="row">dativo</th>
		<td colspan="3">ei</td>
	</tr>
	<tr>
		<th scope="row">ablativo</th>
		<td colspan="2">eo</td>
		<td>ea</td>
	</tr>
</tbody>
</table>

Por uzanto de voĉlega TTT-legilo tiaj aldonaj scope-atributoj, povas esti absolute necesaj por povi deĉifri la sencon de tia tabelo. Mi ne scias, ĉu vere ekzistas nun tiaj voĉlegiloj, kiuj atentas pri scope-atributoj, kaj iel voĉe indikas la sencon de la th-elementoj, sed ni ja ne verkas TTT-paĝojn nur por la nuno. Ni verkas paĝojn ankaŭ por la estonteco.

Efektive jam nun eblas en ordinaraj TTT-legiloj utiligi scope-atributojn. Oni povas per stilfolio indiki diversajn prezentojn por th-elementoj kun scope="col", kaj alian por th-elementoj kun scope="row", ekzemple jene:

th[scope=col] {
	color: red;
	background-color: black;
}
th[scope=row] {
	color: black;
	background-color: red;
}

Tiu CSS-kodo donas ekzemplon de peratributaj elektiloj. Tia kodo funkcias nur en la plej modernaj kaj plej bonaj TTT-legiloj. En ekz. “Explorer 4/5/6” ili tute ne funkcias.

headers

En tre kompleksaj tabeloj la atributo row eble ne sufiĉas por indiki la rilatojn inter titolaj kaj datumaj tabelĉeloj. Tiam oni povas anstataŭe (aŭ kompletige) uzi la atributon headers, kiu estas multe pli preciza. Per ĝi oni povas en datuma ĉelo doni liston de titolaj ĉeloj, kiuj validas por ĝuste tiu ĉelo. En tian liston oni metas la id-nomojn de la koncernaj titolaj ĉeloj (kun spacetoj inter la nomoj). Kompreneble ĉiu titola ĉelo tiam devas havi id-atributon por ke tio funkciu. Jen ekzemplo:

Jen la XHTML-kodo:

<table border="1"
  summary="La tabelo montras la vojaĝkostojn
  de la vojaĝoj en Aŭgusto al San Jose kaj Seattle">
<caption>Raporto pri vojaĝkostoj</caption>
<tbody>
  <tr>
    <th></th>
    <th id="a2">manĝoj</th>
    <th id="a3">hoteloj</th>
    <th id="a4">transportado</th>
    <td>subsumoj</td>
  </tr>
  <tr>
    <th id="a6">San Jose</th>
    <th></th>
    <th></th>
    <th></th>
    <td></td>
  </tr>
  <tr>
    <td id="a7">25 Aŭg 1997</td>
    <td headers="a6 a7 a2">37,74</td>
    <td headers="a6 a7 a3">112,00</td>
    <td headers="a6 a7 a4">45,00</td>
    <td></td>
  </tr>
  <tr>
    <td id="a8">26 Aŭg 1997</td>
    <td headers="a6 a8 a2">27,28</td>
    <td headers="a6 a8 a3">112,00</td>
    <td headers="a6 a8 a4">45,00</td>
    <td></td>
  </tr>
  <tr>
    <td>subsumoj</td>
    <td>65,02</td>
    <td>224,00</td>
    <td>90,00</td>
    <td>379,02</td>
  </tr>
  <tr>
    <th id="a10">Seattle</th>
    <th></th>
    <th></th>
    <th></th>
    <td></td>
  </tr>
  <tr>
    <td id="a11">27 Aŭg 1997</td>
    <td headers="a10 a11 a2">96,25</td>
    <td headers="a10 a11 a3">109,00</td>
    <td headers="a10 a11 a4">36,00</td>
    <td></td>
  </tr>
  <tr>
    <td id="a12">28 Aŭg 1997</td>
    <td headers="a10 a12 a2">35,00</td>
    <td headers="a10 a12 a3">109,00</td>
    <td headers="a10 a12 a4">36,00</td>
    <td></td>
  </tr>
  <tr>
    <td>subsumoj</td>
    <td>131,25</td>
    <td>218,00</td>
    <td>72,00</td>
    <td>421,25</td>
  </tr>
  <tr>
    <th>sumoj</th>
    <td>196,27</td>
    <td>442,00</td>
    <td>162,00</td>
    <td>800,27</td>
  </tr>
</tbody>
</table>

Noto: La ĉi-antaŭa ekzemplo estas pruntita el la normo-teksto de HTML 4.01. La tiea versio de la kodo estas iom pli komplika, ĉar oni uzis aldone ankaŭ la atributon axis, per kiu eblas meti ĉelojn en diversajn kategoriojn. Tio povas ebligi diversajn analizojn kaj raportojn bazitajn sur la informoj de tabelo. Se vi interesiĝas pri tiu profunda temo, vi povas studi la originan ekzemplon (kiu tamen estas verkita en HTML 4.01, ne en XHTML).