12.2.4. N por tempopunkto

Frazparto kun N-finaĵo povas esti komplemento, kiu montras tempopunkton. Tia N-komplemento respondas la demandojn: kiam?, kiudate?, kiutage?, kiujare?, kiufoje? k.s. Ofte oni povas alternative uzi rolvorteton, ekz. en:

• Unu tagon estis forta pluvo.FA2.152 = En unu tago ...

• Unu vesperon venis Aftanido, gracia kiel kano, forta kaj bruna.FA1.232

• De tiu tempo ili vizitadis ŝin ĉiun nokton.FA1.99

• Marta pli atente ol la pasintan tagon ekzamenis per la rigardo la grandanombran anaron de siaj samlaborulinoj kaj samsortulinoj.M.111

• Georgo Vaŝington estis naskita la dudek duan de Februaro de la jaro mil sepcent tridek dua.FE.12 = En la dudek dua tago de Februaro ...

• La tagon de sankta Marteno estis farita pri ŝi edziĝanonco.FA3.92

• La unuan fojon en ŝia vivo en la brusto de Marta leviĝis ondo de flamanta indigno.M.140

• La sekvantan dimanĉon Knut denove iris tien.FA3.61 = En la sekvanta dimanĉo ...

Ĉe nomoj de semajntagoj, O-formo kun N-finaĵo ofte montras precizan konatan tagon: dimanĉon = “en certa konata dimanĉo”, eĉ se oni ne uzas la. En tiaj okazoj la tagonomoj estas uzataj propranomece:

• Mi [...] alvenos en Lyon lundon la 30-an de Aŭgusto.L2.250 Temas pri unu klare difinita lundo.

• Merkredon mi kantos, kaj, se vi havas tempon, mi sendos al vi bileton.FA3.61 = En la sekva merkredo ...

En la komenco de letero oni ofte uzas N-finaĵon por montri la daton (kaj iafoje la semajntagon) kvazaŭ la dato estus tempa komplemento de frazo: (ĵaŭdon) la 12-an de Majo 1994. Ofte oni tamen mallongigas la skriban formon, ekz. 12. Majo 1994.

Ankaŭ je povas esti uzata por montri tempopunkton. En hor-esprimoj oni normale ne uzas N-finaĵon, sed je, precipe se la vorto horo estas forlasita, por ne konfuzi horon kun dato:

• Tio okazis la dekan. = Tio okazis en la deka tago de la monato.

• Tio okazis je la deka. = Tio okazis je la deka horo de la tago.